Những sản phẩm đã được sấy khô thì luôn có thời gian bảo quản lâu hơn so với sản phẩm tươi. Vì thế, công đoạn lựa chọn máy sấy cũng là một trong những việc làm hết sức quan trọng, vì nếu máy sấy chất lượng không tốt thì ít nhiều cũng sẽ ảnh hưởng đến chất lượng sản phẩm. Vậy thì máy sấy thăng hoa Bạch Mã có tốt để sử dụng không?

1.Sấy thăng hoa là gì?

Sấy thăng hoa là một trong những thuật ngữ được khá phổ biến trong vài năm trở lại đây. Thăng hoa là quá trình chuyển biến trạng thái vật chất, trực tiếp từ thể rắn qua thể khí, mà không qua thể lỏng trung gian. Ở trạng thái áp suất khí quyển hầu hết các hợp chất hóa học và các nguyên tố tồn tại ở 3 trạng thái khác nhau ở các mức nhiệt độ khác nhau. Trong các trường hợp này, sự chuyển đổi trạng thái từ rắn sang khí đòi hỏi phải trải qua trạng thái lỏng trung gian.uy nhiên áp suất đề cập ở đây là áp suất riêng phần của vật chất chứ không phải áp suất tổng của hệ. Vì thế tất cả các chất rắn có áp suất hơi có thể đo được ở một nhiệt độ nhất định thường có thể thăng hoa trong không khí (như băng nước dưới 0 °C). Do đó chúng ta có thể hiểu được quá trình sấy thăng hoa hay còn gọi là sấy đông khô là quá trình tách nước khỏi nguyên liệu ở trạng thái đóng băng và chân không thấp (tại trạng thái dưới điểm ba pha của nước điểm O)

Sơ đồ trạng thái cân bằng pha của nước

2. Cấu tạo của máy sấy thăng hoa

Hiện nay máy sấy thăng hoa đã được công ty cổ phần thiết bị Bạch Mã chế tạo thành công tại Việt Nam đáp ưng được đại đa số nhu cầu của khách hàng. Máy sấy thăng hoa hoạt động ở điều kiện sấy phức tạp như áp suất chân không, nhiệt độ sấy âm -30^oC, nước trong sản phẩm hóa băng, dưới tác động của áp suất và sự thay đổi nhiệt độ mà băng đá chuyển sang thể hơi, đây gọi là quá trình thăng hoa. Ưu điểm của sản phẩm sấy thăng hoa là hình dạng sản phẩm sấy khô không thay đổi so với ban đầu. Cấu tạo của máy sấy thăng hoa:

• Bơm chân không: Đây là thiết bị tạo ra môi trường chân không cho quá trình sấy.
• Bộ phận cấp đông: Đây là thiết bị giúp cấp đông sản phẩm vào giai đoạn đầu của quá trình sấy. Đồng thời, nó cũng hấp thụ hơi ẩm thoát ra từ sản phẩm sấy.
• Bộ phận gia nhiệt: Khi sản phẩm được cấp đông, bơm chân không tạo đủ điều kiện chân không, điện trở sẽ gia nhiệt cho sản phẩm để xảy ra quá trình thăng hoa.

Sơ đồ cấu tạo máy sấy thăng hoa

Sấy thăng hoa là một kỹ thuật còn được gọi là “sấy đông khô”. Thường được sử dụng để bảo quản các loại nguyên liệu và thực phẩm, giúp thuận tiện hơn cho vận tải, cũng như giữ được các phẩm chất của sản phẩm ban đầu, máy sấy thăng hoa có giá thành cao và hiện nay chỉ các công ty chuyên nghiệp mới có điều kiện sử dụng loại này.

3. Quá trình sấy thăng hoa diễn ra như nào?.

Sấy là quá trình làm khô sản phẩm bằng tác nhân nhiệt và gió. Nhiệt sẽ làm cho nước trong sản phẩm bốc hơi, còn gió sẽ mang hơi ẩm ra khỏi buồng sấy. Sấy thăng hoa sẽ cho ra sản phẩm rất tuyệt vời. Ở điều kiện này, khi gia nhiệt thì nước sẽ thăng hoa trực tiếp từ dạng rắn (băng) sang dạng khí. Điều này giúp cho sản phẩm sau khi tách ẩm vẫn giữ được nguyên hình dạng, màu sắc, mùi vị, dưỡng chất. Sấy thăng hoa trải qua 3 giai đoạn như sau:

• Giai đoạn đầu bộ phận cấp đông sẽ cấp đông sản phẩm: Thông thường mất 6-8h. Thực phẩm tươi sống được cấp đông nhanh ở nhiệt độ rất thấp (-30 đến -50 độ C). Sau đó đưa vào buồng hút chân không. rong một số dây chuyền, để tiết kiệm thời gian, người ta sẽ cấp đông sản phẩm trước ở máy cấp đông nhanh. Sau đó, mới bỏ vào sấy thăng hoa.Trong quá trình thăng hoa, nhiệt độ trong buồng sấy sẽ luôn ở nhiệt độ âm. Thậm chí, ở bộ phận bẫy nước, nhiệt độ âm rất sâu. Tuy nhiên, trên khay chứa sản phẩm sẽ có thiết kế bộ phận gia nhiệt. Để xảy ra quá trình thăng hoa, sản phẩm có thể được gia nhiệt lên tới 70 độ.
• Giai đoạn thăng hoa,hóa hơi nước trong môi trường chân không: Bơm chân không rút hết không khí bên trong buồng sấy, tạo môi trường chân không. Điện trở sẽ gia nhiệt để băng thăng hoa thành hơi nước.Hơi nước thăng hoa ra thoát ra ngoài sản phẩm sẽ được hấp thụ lại ở một bộ phận gọi là bẫy nước. Nhiệt độ ở bẫy nước thường thấp hơn nhiệt độ môi trường buồng sấy khoảng 20⁰ Khi hơi nước bay vào bẫy nước, nó sẽ ngay lập tức đông tụ lại thành băng.Trong môi trường sấy chân không, các tinh thể nước đá trong nguyên liệu sẽ thăng hoa mà không qua giai đoạn hóa lỏng. Khoảng 90% ẩm trong nguyên liệu được lấy đi.
• Giai đoạn hoàn thành: Ở giai đoạn này, trong sản phẩm chỉ còn hơi ẩm nằm sâu trong lõi. Lúc này, điện trở sẽ gia nhiệt lên rất cao, có thể lên tới 60^o .Quá trình tiếp diễn tới khi không còn hơi ẩm thoát ra ngoài.Sau đó, chuyển qua giai đoạn làm khô thứ cấp, để làm bay hơi ẩm còn sót lại, nhiệt độ điều chỉnh tăng dần. Độ ẩm trong nguyên liệu còn khoảng 1~4%.

Quá trình sấy thăng hoa

Sản phẩm sấy thăng hoa có thời hạn sử dụng rất lâu trong điều kiện bao gói phù hợp và có thể được bảo quản ở nhiệt độ phòng. Bởi vì hoạt độ nước trong sản phẩm thường rất thấp (dưới 0,3). Với hoạt độ của nước thấp như vậy, các enzyme và vi sinh vật gần như bị ức chế hoàn toàn.

4. Ưu điểm của phương pháp này là gì?

• Máy sấy thăng hoa giúp giữ nguyên chất dinh dưỡng

Máy sấy thăng hoa làm cho dược phẩm quyết định bởi hàm lượng dinh dưỡng hay hàm lượng hoạt chất có trong nguyên liệu. khi vật liệu mất đi hoạt chất, dược tính thì vật liệu đó bị giảm trị giá. Việc xử lý nguyên vật liệu trong quá trình chế biến hay bảo quản bằng các phương pháp cũ như khiến cho lạnh, sấy nhiệt, sấy nhiệt độ rẻ hiện giờ đều mang những nhược điểm nhất thiết như thời kì bảo quản không được lâu, chất lượng sản phẩm bị giảm do thời kỳ sử dụng nhiệt. Hầu hết các nhược điểm đấy đều được giải quyết lúc tiêu dùng công nghệ sấy thăng hoa. Mang công nghệ sấy thăng hoa, hàm lượng chất dinh dưỡng, hoạt chất dược giữ lại >97% (tùy thuộc mẫu hoạt chất, sở hữu thể lên tới 100%).

• Máy sấy thăng hoa giúp giữ nguyên màu sắc hình dáng của sản phẩm

Chính nhờ việc sử dụng sấy thăng hoa mà sản phẩm ko khiến đổi thay hay mất di các chất bên trong nguyên liệu, kỹ thuật sấy thăng hoa giúp sản phẩm thực phẩm, nguyên liệu cho dược phẩm giữ được nguyên vẹ màu sắc, mùi vị. Bên cạnh ấy, việc nước trong vật liệu trong khoảng tình trạng rắn chuyển sang trạng thái tương đối làm hình dáng nguyên vật liệu hoàn toàn không vị tác động. Điều này cũng góp phần tăng trị giá sản phẩm đa số, đặc thù những sản phẩm mang giá trị cao như Đông Trùng Hạ Thảo.

• Sấy thăng hoa giúp kéo dài thời gian bảo quản sản phẩm

Cách sấy thăng hoa giúp giảm độ ẩm trong nguyên liệu xuống khoảng <5%. Đây là một điều kiện vô cùng khắc nghiệt mà gần như không loài sinh vật nào có thể hoạt động được. Nguyên lý này cũng giống như bí quyết bảo quản bằng sấy khô bình thường, tuy nhiên giải pháp thường ngày muốn giảm được hàm lượng nước như sấy thăng hoa thì dưỡng chát trong vật liệu bị biến đổi hoặc không còn và ko có trị giá nữa.

Với hơn 5 năm nghiên cứu để cho ra đời sản phẩm sấy thăng hoa, chúng tôi với trăn trở mang đến cho bà con nông dân 1 loại máy giúp sấy khô thực phẩm nâng cao chất lượng sản xuất ít bị co ngót và không bị hiện tượng cứng vỏ. Cấu trúc xốp cho phép quá trình làm ướt trở lại nhanh chóng và hoàn toàn, nhưng nó dễ vỡ và cần bảo vệ tránh bị hư hại cơ học. Chỉ có những thay đổi nhỏ về chất lượng protein, tinh bột và các hydrocacbon khác.